آیا خیانت در روابط زناشویی قابل‌درمان است؟

دکتر الهه دروگر- روانشناس بالینی، درمانگر اختلالات فردی و خانواده

بسیاری مواقع با این سؤال در بین مراجعین روبه‌رو شده‌ام که آیا خیانت در روابط زناشویی قابل‌درمان است؟

در این نوشته کوتاه به این سؤال پاسخ گفته می‌شود: چگونه ممکن احساس تحقیر، طرد، خشم و غم هنگفتی که پس از کشف رابطه پنهان همسر با دیگری، به فرد دست می‌دهد، قابل‌ترمیم باشد؟

وقتی در یک رابطه زناشویی خیانت اتفاق می‌افتد، فرد خیانت دیده، دچار حالت‌های هیجانی بسیار آشفته‌ای می‌گردد. او زندگی، آینده و گذشته‌اش را آوار شده می‌بیند و دچار حالت‌های بی‌اعتمادی و سردرگمی زیادی می‌شود. رفتارها و محبت‌های گذشته همسرش در چشم او حقه و فریب‌کاری جلوه می‌کند و او را به‌شدت برآشفته می‌کند. آشکارترین احساسی که خیانت در پی دارد احساس خشم است: خشم شدید به همسر، احساس نفرت از او و مشغولیت ذهنی با انتقام گرفتن از او، خشم شدید به خود از اینکه چرا دیر متوجه شده است، احساس گناه از اینکه شاید خودش کمبودی داشته و در رفتار و اخلاقش نقصی بوده است، یا مراقبت لازم را از همسر و رابطه‌اش نکرده است، خشم شدید از فردی که با همسر وارد رابطه شده است و مشغولیت ذهنی شدید به انتقام گرفتن از او.

همواره به دنبال کشف خیانت همسر یا شریک عاطفی، احساسات دیگری مانند، ناامیدی نسبت به آینده، احساس شکست و بدبختی، تحریک‌پذیری خلق، گریه و کاهش خواب و خوراک، عدم لذت از زندگی، بی‌حوصلگی و گوشه‌گیری، احساس تحقیر و بی‌ارزشی در فرد خیانت دیده مشاهده می‌شود. عملکردهای شغلی، اجتماعی جسمی، والدگری و سایر وظایف فرد کاهش می‌یابد و یا آسیب می‌بیند. همه این احساست منفی به همسر خود و شریک همسر و شرایط ناگوار رابطه تحمل شرایط و راه‌حل یابی مؤثر را برای فرد دشوار می‌کند. در شرایطی که فرزند یا فرزندانی وجود داشته باشند، بحث مراقبت از آن‌ها اطلاع یا عدم اطلاع آن‌ها از موضوع نیز بر پیچیدگی این شرایط می‌افزاید. انتظار نمی‌رود در این وضعیت دشوار فرد به‌تنهایی و بدون کمک تخصصی، بتواند تصمیمی منطقی و اثربخش اتخاذ کند. خوشبختانه همراه با پیشرفت روزافزون علم روانشناسی، پروتکل‌ها و روش‌های درمانی مؤثری مبتنی بر پژوهش‌های علمی برای درمان خیانت و پیشگیری از وقوع مجدداً آن تدوین‌شده است که نه‌تنها در کاهش احساسات منفی و آسیب‌زا به فرد کمک می‌کنند بلکه دریافتن راهکارهای مؤثر برای تصمیم‌گیری و حتی ترمیم رابطه زناشویی راه گشا می‌باشند. پس با مراجعه‌ی به‌موقع به متخصصین حوزه خیانت، افراد می‌توانند از آسیب روانی، جسمی و اجتماعی بیشتر به خود و خانواده‌شان جلوگیری کند.