مثلث‌سازی در رابطه و پیمان‌شکنی

فائزه تربران- کارشناس ارشد روانشناسی بالینی

گزیده از کتاب آسیب‌شناسی وفاداری در زندگی زناشویی نوشته دکتر بوالهری

و

پیوند زخم‌خورده نوشته دکتر واسپرین

مثلث سازی در رابطه

وقتی اضطراب به دلیل فشارهای روانی درونی یا بیرونی در یک سیستم دوتایی به سطح معینی می‌رسد، شخص سومی (که به‌طورمعمول نسبت به سایر افراد آسیب‌پذیر است) وارد رابطه می‌شود و بدین ترتیب نقش‌ها، از آن رابطه دوتایی به رابطه سه‌تایی منتقل می‌شود.

مثلث‌ها در خانواده تهدیدی جدی برای تمایزیافتگی اعضاء محسوب می‌شوند. همچنین، والدینی که در سطوح پایین تمایزیافتگی قرار می‌گیرند، به‌طورمعمول در موقعیت‌های استرس‌زا، فشار روانی خویش را به فرزندی که از بقیه تمایز نایافته‌تر است منتقل می‌کنند که به این فرایند "فرایند فرافکنی خانواده " می‌گویند.

فرزندی که در معرض فرافکنی‌های خانواده قرار می‌گیرد ممکن است برای اجتناب از فرافکنی‌ها و سپر بلا شدن، از طریق فاصله گرفتن فیزیکی، تمام ارتباط‌های خود را با خانواده اصلی خویش قطع کند و به این شکل بخواهد به هویتی مستقل برای خود دست یابد، درحالی‌که این اجتناب یا دوری (گریز عاطفی) نتیجه تمایزیافتگی نیست، بلکه استقلالی ناسالم، فریب دادن دیگران و فرار از بند پیوندهای عاطفی حل‌نشده است و نه یک رهایی حقیقی.

چگونه مثلث سازی در روابط زوجی ورود می‌کند؟

در تعارضات زناشویی چنانچه یکی از زوجین از قدرت کمتری برخوردار باشد برای حفظ موقعیت وارد رابطه با نفر سومی می‌شود که ظاهراً اضطراب او را کنترل می‌کند.

یکی از مثلث‌های زناشویی خیانت به همسر است.

خیانت: نقض اعتماد و شکستن توافق زن‌وشوهری درباره انحصار رابطه جنسی متقابل

تلقی خیانت بسته به: برداشت، قرارداد و توافق طرفین است به بیانی دیگر بر اساس توافق طرفین و پیمان‌شکنی آن قرارداد است نه ثابت و مشخص در همه‌جا.

در کشورهای اسلامی صیغه اسبابی برای نقض انحصار رابطه جنسی از طرف مردان (نگران‌کننده)

۲۵% مردان و ۱۵% زنان مبادرت به خیانت می‌کنند. خیانت احتمال طلاق را دو برابر می‌کنند.

۶۵% بعد ۶ ماه رابطه تمام می‌شود و بعد آن رابطه عاطفی باعث گیر انداختن فرد می‌شود.

با چه کسی رخ می‌دهد؟

۴۰% با دوستان ۲۲% با عشق گذشته ۲۵% با افراد ناشناس ۳۵% با همکار یا هم‌اتاقی

چرا رخ می‌دهد؟

۴۴% کسانی که بیشتر سکس می‌خواهند.

۴۰% تنوع‌طلب جنسی‌اند از پارتنر خود بیشتر می‌خواهند.

۴۰% کسانی که نیاز به توجه عاطفی بیشتر می‌خواهند.

۳۵% کسانی که می‌خواهند مطمئن شوند مورد طلب زن یا مردها هستند.

 ۱۱% برای اینکه فکر می‌کنند فریب خوردند و می‌خواهند جبران کنند و انتقام بگیرند.

درکسانیکه بیش از ۳۰۰ هزار دلار درآمد دارند ۳۲% احتمال وجود دارد.

اسطوره‌های خیانت

1. همه رابطه نامشروع دارند

2. رابطه فرا زناشویی برای ازدواج خوب است

3. عشقی در رابطه زناشویی باقی نمانده است

4. شخص سوم رابطه فرا زناشویی سکسی‌تر از همسر است

5. رابطه فرا زناشویی تقصیر شخص سوم است

6. بهتر است رابطه فرا زناشویی نادیده گرفته شود

7. بعد از رابطه فرا زناشویی، طلاق حتمی است

الگوهای خیانت

خیانت اتفاقی: بدون پیش‌بینی، قصد یا خواست دو طرف. به‌طور غیرمنتظره اتفاق می‌افتد. بدون عشق، بدون انتظار ادامه با ناراحتی، دستپاچگی، احساس خلاف، کنجکاوی درباره اوج رابطه جنسی و اوج رابطه رمانتیک

در خیانت اتفاقی فرد در شرایط قرارگرفته و موضوع اتفاق افتاده، فرد این‌کاره نیست و احتمال تکرار در آن کم است.

معشوقه‌بازی (زن /مرد بارگی)

این گروه جزو «مجرمان جنسی» محسوب نمی‌شوند. آن‌ها خواهان تغییر مداوم جفت خود هستند. وسواس جنسی دارند (سکسوهولیک). از اطلاق «اعتیاد جنسی» هم در مورد آن‌ها می‌توان استفاده کرد.

اعتیاد جنسی: اختلال صمیمیت پیش‌رونده که مشخصه آن افکار و رفتار جنسی است.

ناراحتی الگوی روابط جنسی تکراری که مستلزم جا گزینی عشاقی است که برای معتاد فقط جنبه شی‌ء مورداستفاده را دارند. آن‌ها بیش از احساس «انسان بودن» احساس «آلت بودن» دارند. همین ویژگی، به آن‌ها میل به غلبه بر زن می‌دهد. این افراد مرتب پارتنر خود را تغییر می‌دهند نهایتاً ۳ ماه باکسی‌اند.

مثل مردی که می‌گوید به تعداد موهای سرم رابطه داشتم و سکس کردم و معتقدند همه زنان بدکاره‌اند. این دیدگاه معمولاً اصلاح شدنی نیست و در خانواده‌شان سابقه چنین روابط بوده، این‌ها در رابطه سکس دنبال تحقیرند و ظاهر فریبنده‌ای برای جذب افراد دارند.

زنان مرد باره: اکثراً افراد رمانتیک هستند. به درخواست یک آقای ظاهراً فوق‌العاده جواب مثبت می‌دهد. ممکن است در دوران کودکی مورد سوءاستفاده جنسی بوده‌اند... سکس را ابزار تحقیر و خشونت و سوءاستفاده می‌دانند. در ایران اکثر زن‌باره‌ها و مرد باره‌ها مایل به ازدواج نیستند بیشتر تنها و به‌دوراز خانواده زندگی می‌کنند.

رابطه رمانتیک: التهابی که در آن جهان واقعیت محو می‌شود. به‌ندرت عمر دراز دارد. هرچه شدیدتر باشد، زودتر ممکن است به سرخوردگی و آزردگی بیانجامد.

وقتی شخص می‌گوید نمی‌تواند به زندگی واقعی ادامه دهد و آماده خودکشی هم نیست (امید کاذب به پایانی خوش).

عشق رمانتیک مرهم ازدواج ناموفق مرد یا زن رمانتیک است. معمولاً با ایثار زیاد قربانی " همراه است. پایان آن‌وقتی است که درمی‌یابند هیچ‌چیز مشترکی باهم ندارند.

رمانتیک‌ها به‌راحتی شکار "مرد/زن‌باره‌ها " می‌شوند: این در حالی است که رمانتیک‌ها می‌خواهند تمام انتظارات رابطه رمانتیک برآورده شوند. مرد/ زن‌باره‌ها تن به هیچ کنترلی نمی‌دهند.

قرارومدار: زوج‌هایی که در کنار ازدواج خود وارد رابطه دیگری هم می‌شوند چون...

در ازدواج خود مشکلات لاینحل دارند، اما طلاق را هم به صلاح خود نمی‌دانند.

فاصله (جدایی دائم) را به صمیمت ترجیح می‌دهند. مثال: تنبیه کردن همسر پیمان‌شکن با نرفتن زیر بار طلاق و یا حفظ ازدواج در حال جستجوی جفت ایده آل.

نشانه‌های "رابطه داشتن "/ خیانت همسر

1- این احساس شما که " یک‌چیزی فرق کرده "است.

2- "کنار کشیدن همسر" چون رازی باید مخفی بماند.

3- اوقات بیشتری بیرون از خانه بودن، بی‌توجه‌تر بودن، علاقه بیشتر یا کمتر به سکس

4- علاقه نشان دادن یا مبادرت به "رفتارهای جدید" و غیر مأنوس

5- نفی یا انتقاد از هرگونه سعی شما برای مورد سؤال قرار دادن" رفتار" آن‌ها

6- "سعی مداوم شما برای بی‌اعتبار کردن نشانه‌های خیانت" و متقاعد کردن خودتان

مواجهه با خیانت

برای مواجهه باخیانت باید" آماده" بود. شرط آمادگی پاسخ به این دو سؤال

1. آیا واقعاً می‌خواهید بدانید؟ حتی اگر حقیقت از آب درآمد؟

2. آیا تکلیف خود را برای ادامه ازدواج یا جدایی می‌دانید؟

مداخله درمانی در مورد پیمان‌شکنی

مشاوره خیانت مشاوره بحران است.

واکنش اورژانس: اقدام برای پیشگیری از خودکشی، خشونت، طلاق و. در این مواقع تصمیم را به تعویق بیندازید.

فنون تسکین و آرام‌بخشی: با پیمان‌شکن همدست نشوید. با مخفی نگه‌داشتن موافقت نکنید. متهم نکنید و به دنبال معجزه و درمان ساختگی نباشید.

دعوت از طرفین برای گفت‌وگو: توسط فرد متخصص در این حوزه و مداخله اصولی جهت ترمیم و اصلاح رابطه